Grupowa terapia DDA / DDD

Informacje i wskazówki dla uczestników terapii grupowej

Terapia grupowa ma długą, udokumentowaną przeszłość jako bardzo skuteczną i użyteczną formą psychoterapii. Jest równie pomocna jak terapia indywidualna, a w niektórych przypadkach przewyższa ją pod tym względem, zwłaszcza jeśli wparcie społeczne i uczenie się o relacjach interpersonalnych są ważnymi celami leczenia. Ogromna większość osób, które uczestniczą w terapii grupowej, odnosi z tego istotne korzyści. Chociaż terapia grupowa jest na ogół bardzo wpierająca, niekiedy może być ona źródłem stresu.

Niektóre cele psychoterapii grupowej

Wiele osób szukających terapii czuje się osamotnionych i niezadowolonych ze swojej sytuacji życiowej. Mogą one mieć trudności z nawiązaniem i podtrzymaniem bliskich, obustronnie satysfakcjonujących i ważnych relacji z innymi. Często chcą się dowiedzieć więcej na temat własnych sposób nawiązywania relacji.

Terapia grupowa umożliwia:

• Otrzymanie oraz udzielanie wsparcia i informacji zwrotnych.

• Poprawę relacji interpersonalnych i komunikacji.

• Eksperymentowanie z nowymi zachowaniami interpersonalnymi.

• Szczere i bezpośrednie wypowiadanie się o uczuciach.

• Uzyskanie wglądu w swoje myśli, uczucia i zachowania oraz lepsze ich zrozumienie dzięki przyjrzeniu się wzorcom relacji zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz grupy.

• Zrozumienie myśli, uczuć i zachowań innych ludzi.

• Uzyskanie większej pewności siebie, lepszego obrazu własnej osoby i wyższej samooceny.

• Przeżycie osobistej zmiany w grupie z nadzieją na przeniesienie nabytych umiejętności do swojego codziennego życia

Poufność

Wszystkie wypowiedzi uczestników psychoterapii muszą być traktowane z najwyższym szacunkiem i trzymane w tajemnicy. Jest to istotny element etycznego, procesjonalnego postępowania.

A. Terapeuci

Terapeuci grupowi są zobowiązani do zachowania całkowitej tajemnicy z wyjątkiem jednej sytuacji: gdy istniej bezpośrednio ryzyko wyrządzenia krzywdy członkowi grupy lub innej osobie.

Jeśli uczestniczysz jednocześnie w terapii indywidualnej, prosimy cię o pozwolenie na regularne kontaktowanie się z terapeutą indywidualnym. Twoi terapeuci są twoimi sprzymierzeńcami i ich wzajemna komunikacja jest ważna dla twojej terapii.

B. Członkowie grupy

Dochowania tajemnicy wymaga się również od wszystkich członków grupy. Członkowie grupy muszą zachować poufność w celu stworzenia bezpiecznych warunków do pracy terapeutycznej i rozwoju zaufania w grupie. Większość uczestników terapii woli traktować terapię jako sprawę prywatną i wzbrania się przed jakimikolwiek rozmowami na jej temat z innymi. Jeśli jednak w dyskusjach z przyjaciółmi lub rodziną chcesz w jakimś momencie nawiązać do własnej terapii grupowej, powinieneś mówić tylko o swoim własnym doświadczeniu, a nie o doświadczeniu któregokolwiek z pozostałych uczestników. Nigdy nie wymieniaj nazwisk innych członków grupy ani nie mów nic, co mogłoby niechcący umożliwić ich identyfikację.

Co powinieneś robić w grupie? Jakich zachowań się od Ciebie oczekuje?

Nie będzie określonego programu dla każdej sesji. Uczestników zachęca się do mówienia o wszystkich osobistych lub relacyjnych sprawach odnoszących się do problemów i celów, które przywiodły ich na terapię.

Uczestników namawia się do udzielania wsparcia, zdawania pytań, zastanawiania się nad tym, co zostało lub nie zostało powiedziane, dzielenia się skojarzeniami i myślami. Duży nacisk kładzie na analizowanie relacji między członkami – tzn. ‘tu i teraz’. Członków często prosi się o podzielenie się swoimi wrażeniami na temat innych – swoimi myślami, obawami i (…) uczuciami. Im więcej będziemy pracować w ‘tu i teraz’ grupy, tym bardziej będzie ona skuteczna.

Odsłonięcie się pacjenta jest konieczne, jeśli ma on skorzystać z terapii grupowej, ale każdy uczestnik powinien zdecydować , w jakim tempie chce to zrobić. Nigdy nie zmuszamy członków do wyznań.

W celu stworzenia warunków do pracy terapeutycznej prosimy członków, aby zawsze próbowali zwracać się do innych w sposób konstruktywny. Pomocne informacje zwrotne skupiają się na tym, co dzieje się ‘tu i teraz’, nie zrzucają winy na nikogo, są istotne w danym kontekście i budują więź między osobą, do której są skierowane, a osobą, która ich udziela. Ten rodzaj bezpośrednich informacji zwrotnych i zaangażowania jest czymś nietypowym: rzadko w naszej kulturze jednostki mówią tak szczerze i bezpośrednio. Dlatego na początku może się to wydawać ryzykowne, ale też może być bardzo zajmujące i istotne.

Bezpośrednie porady udzielane przez członków grupy i terapeutów nie są na ogół użyteczne. Pomocne nie są też ogólne dyskusje na takie tematy, jak sport czy polityka, chyba, że jakieś bieżące wydarzenia mają szczególne odniesienie do problemów osobistych lub interpersonalnych danego pacjenta.

Grupa terapeutyczna nie jest miejscem nawiązywania przyjaźni. Jest to laboratorium społeczne – miejsce, w którym nabywa się umiejętności rozwijania ważnych satysfakcjonujących relacji. W rzeczywistości grupy terapeutyczne (w odróżnieniu od grup wsparcia lub grup towarzyskich) nie zachęcają do kontaktów towarzyskich z innymi uczestnikami poza grupą. Dlaczego? Ponieważ zewnętrzna relacja z innym członkiem lub członkami grupy na ogół hamuje terapię!

W jaki sposób terapia zostaje zahamowana? Aby to wyjaśnić, trzeba najpierw podkreślić, że twoim pierwotnym zadaniem w terapii jest pełne poznanie własnych relacji z każdym innym członkiem grupy. Na początku może się to wydawać dziwne lub niezwiązane z powodami, dla których szukałeś terapii.

Staje się to jednak sensowne, gdy weźmiesz pod uwagę fakt, że grupa jest mikrokosmosem społecznym – co oznacza, że problemy, jakie napotykasz w swoim życiu społecznym, pojawią się także w twoich relacja wewnątrz grupy. Dzięki poznaniu i zrozumieniu wszystkich aspektów własnych relacji z innymi uczestnikami, a następnie przeniesieniu tej wiedzy do twojego codziennego życia zapoczątkujesz zatem proces rozwoju bardziej satysfakcjonujących relacji.

Jeśli jednak nawiążesz bliską relację z innymi uczestnikiem (lub uczestnikami) poza grupą, możesz nie być skłonny do podzielania się wszystkimi swoimi uczuciami wobec tej relacji wewnątrz grupy. Dlaczego? Ponieważ ta przyjaźń może znaczyć dla ciebie tak wiele, że nie będziesz chciał powiedzieć nic, co w jakiś sposób mogło jej zaszkodzić. Co się dzieje w grupie terapeutycznej, gdy otwartość i szczerość budzą wątpliwości? Terapia staje w miejscu!

Byłoby zatem najlepiej, gdyby członkowie, którzy spotykają się ze sobą poza grupą (przypadkiem lub celowo), dzielili się wszystkimi odnośnymi informacjami z grupą. Jakakolwiek tajemnica otaczająca czyjeś relacje spowalnia pracę terapii. Zdarza się, że u uczestników rozwijają się silne uczucia do innych osób w grupie. Zachęcamy do omówienia tych uczuć, zarówno tych pozytywnych , jak i innych, takich jak rozdrażnienie czy rozczarowanie. Oczekuje się od członków grupy, że będą mówić o uczuciach bez podejmowania działań, które mogłyby z nich wynikać.

Terapeuci grupowi

Twoi terapeuci grupowi nie zamierzają ‘przewodzić’. Ich funkcja polega bardziej na uczestnictwie czy wspomaganiu niż na nauczaniu. Terapia jest najbardziej produktywna, gdy jest wspólnym, opartym na współpracy przedsięwzięciem. Pamiętaj, że wypowiedzi innych członków mogą być często równie ważne jak komentarze terapeutów, a niekiedy nawet ważniejsze. Terapeuci mogą wygłaszać uwagi na temat interakcji i zachowań grupowych albo na temat wypowiedzi i działań poszczególnych osób. Mogą także komentować postępy i utrudnienia w pracy grupy.

Gdy chcesz coś powiedzieć terapeucie grupowemu, oczekujemy, że w miarę możliwości zrobisz to na sesjach grupy. Jeśli jednak jest coś pilnego, co musisz omówić z terapeutą poza grupą, pomiędzy sesjami, można to zorganizować. Warto jednak na następnym spotkaniu grupy poruszyć kwestie omówione z terapeutą. Należy się dzielić nawet istotnymi treściami z terapii indywidualnej lub terapii par prowadzonej przez innego terapeutę. Mamy nadzieję, że tak naprawdę nie będzie żadnych spraw, o których nie mógłbyś mówić na forum grupy. Jednocześnie zdajemy sobie sprawę, że rozwój zaufania wymaga czasu i zdecydujesz się na pewne osobiste odsłonięcia dopiero wtedy, gdy będziesz się czuł w grupie dostatecznie bezpiecznie. (…)

Uczęszczanie i spójność grupy

Grupa pracuje najefektywniej, gdy jest spójna, wiarygodna i przewidywalna. Regularne uczęszczanie odgrywa tutaj kluczową rolę, dlatego pacjenci powinni nadać mu pierwszeństwo w swoim rozkładzie zajęć. Terapia grupowa najszybciej posuwa się do przodu, gdy każdy członek ceni i szanuje zaangażowanie i pracę wszystkich pozostałych pacjentów. Ważnym sposobem okazania tego jest regularne uczęszczanie i aktywne uczestnictwo w spotkaniach. Z podobnych względów ważne jest punktualne przychodzenie na sesje. Jeśli wiesz, że się spóźnisz lub będziesz nieobecny, powinieneś jak najszybciej zawiadomić o tym terapeutów grupowych, tak aby mogli oni przekazać tę informację grupie na początku sesji.

Jeśli wiesz o nieuchronnym spóźnieniu lub nieobecności z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem, powiedz o tym grupie na wcześniejszym spotkaniu. Prosimy także, abyś w miarę możliwości dużo wcześniej poinformował grupę o swoich planach urlopowych. Terapeuci grupowi postąpią tak samo.

Może się zdarzyć, że z powodu nieprzyjemnych uczuć grupa będzie ostatnim miejscem, w którym będziesz chciał się znaleźć. Chwile te mogą stanowić w rzeczywistości niezwykle cenne okazje do pracy psychoterapeutycznej. W podobny sposób możesz oczekiwać, że niektóre z twoich życiowych trudności znajdą wyraz w grupie. Niech Cię to nie zniechęca. Jest to w istocie wielka szansa, ponieważ oznacza to, że ty i pozostali uczestniczy dotykacie ważnych dla Ciebie kwestii.

Zgadzając się na uczestników w terapii grupowej, zdecydowałeś się na rozpoczęcie procesu dawania i otrzymywania wsparcia oraz pracy na rzecz pożądanych zmian w twoim życiu osobistym i interpersonalnym. Cieszymy się, że będziemy mogli wspólnie pracować w tej grupie.

Yalom I., Leszcz M.: Psychoterapia grupowa. Teoria i praktyka

Zobacz wiecęj